TRANG THƠ HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG
  • TRANG CHỦ
  • THƠ SÁNG TÁC
    • THƠ MỚI >
      • Thơ sáng tác phần 1
      • Thơ sáng tác phần 2
      • Thơ sáng tác phần 3
      • Thơ sáng tác phần 4
      • Thơ sáng tác phần 5
    • THƠ ĐƯỜNG
  • THƠ DỊCH
    • Thơ dịch chữ Hán
    • Thơ Anh
    • Thơ Pháp
    • Thơ dịch các nước khác
  • Trang ghi chép
  • LIÊN HỆ

ĐỖ MỤC

4/17/2012

0 Comments

 
 
                                                                   ĐỖ MỤC
                               (803 – 853)

       Đỗ Mục tự Mục Chi, hiệu Phàn Xuyên, người Vạn Niên quận Kinh Triệu (nay là Trường An tỉnh Thiểm Tây), sống vào thời Vãn Đường. Ông là dòng dõi con nhà quan. Ông nội  và anh trai từng làm tể tướng. Năm 828,ông đỗ tiến sĩ lúc 26 tuổi, được bổ chức hiệu thư lang , sau làm giám sát ngự sử tại Lạc Dương rồi bị đổi làm thứ sử đi nhiều nơi. Cuối cùnglàm trung thư xá nhân.
      Tác phẩm có Phàn Xuyên thi tập (20 quyển), chú giải Tôn Vũ binh pháp (13thiên, do TàoTháo soạn). 
         Đỗ Mục có chí lớn muốn khôi phục nhà Đường suy vong.Thơ hay không cầu kỳ, có nhiều bài thơ ưu thời mẫn thế. Người ta gọi ông là Tiểu Đỗ để phân biệt với Đỗ Phủ là Lão Đỗ.
Ông được đánh giá là người tài hoa, lãng mạn, thích thanh sắc, nhưng cương trực có khí tiết.

 
             嘆花 
                 杜牧 

自 是 尋 春 去 校 遲,
不 須 惆 悵 怨 芳 時。
狂 風 落 盡 深  紅色,
綠 葉 成 陰 子 滿 枝。


 *Dịch âm:

          THÁN HOA

                             *Đỗ Mục

Tự thị tầm xuân khứ hiệu trì,    
Bất tu trù trướng oán phương thì.
Cuồng phong lạc tận thâm hồng sắc,
Lục diệp thành âm tử mãn chi.

 
*Dịch nghĩa:

                       THAN HOA

Ta đi tìm xuân để rồi muộn màng.
Không nên buồn  bã oán trách chi mùa hương đã lỡ.
Gió cuồng đã thổi rụng hết những cánh hoa hồng thắm.
Giờ chỉ còn lá xanh âm u, trái đã đầy cành.

*Dịch thơ:

 
                        THAN HOA
 
            Tìm xuân tình để muộn màng
  Làm sao oán trách lỡ làng mùa hương
            Cánh hồng rụng trước gió cuồng
  Lá xanh thay bóng, trái vương đầy cành.

                      *HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch

*Chú thích:

          Có bản chép khác :
  -Đầu đề là “Hận biệt thì” và câu đầu là “Tự thị tầm xuân khứ giảo trì”
  Bài thơ này có sự tích như sau: Theo sách “Thái bình quảng ký”, kể lại chuyện Đỗ Mục thuở còn lo đường công danh, ông có gặp một cô gái đẹp khoảng hơn 13 tuổi, ông phải lòng đặt vấn đê với người mẹ cô này.Sau mười năm nữa, khi công thành danh toại, ông sẽ trở lại cưới cô gái. Nhưng mã đến 14 năm sau, khi làm thứ sử Hồ Châu, ông mới tìm gặp lại . Lúc này cô gái đã có chồng và sinh được 3 con, nhan sắc tàn tạ. Ông cảm xúc làm bài thơ này
  - Có tác giả cho bài thơ trên là dị bản lưu hành tại Việt Nam, còn nguyên tác đích thực của nó như sau:

            嘆花 

                  杜牧

自 恨 尋 芳 到 已 遲

往 秊 曾 見  未開 時

如 今 風 擺 花 狼 藉

綠 葉 成 陰 子 滿 枝

        THAN HOA  
                   *Đỗ Mục

Tự hận tầm phương đáo dĩ trì
Vãng niên tằng kiến vị khai thì
Như kim phong bãi hoa lang tịch
Lục diệp thành âm tử mãn chi.

*Dịch nghĩa:

               THAN HOA

Giận mình tìm hương đến quá trễ
Năm xưa gặp hoa chưa đúng thì để nở
Đến nay gió cuốn hoa rụng tả tơi
Chỉ còn lá xanh tỏa bóng âm u, trái mọc đầy cành

 *Dịch thơ:

           THAN HOA

Giận mình trễ muộn tìm hương sắc
Năm ấy hoa chưa nở đúng mùa
Giờ đây gió cuốn hoa tan tác
Chỉ còn cành biếc, trái đong đưa .

             *HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
 
    *Giới thiệu các bài thơ khác của Đỗ Mục:

       贈別 (其二)
多 情 卻 似 總 無 情
唯 覺 樽 前 笑 不 成
蠟 燭 有 心 還 惜 別
替 人 垂 淚 到 天 明

                       杜牧
  *Dịch âm:

           TẶNG BIỆT  (Kỳ nhị)

Đa tình khước tự tổng vô tình,
Duy giác tôn tiền tiếu bất thành.
Lạp chúc hữu tâm toàn tích biệt,
Thế nhân thùy lệ đáo thiên minh.

*Dịch nghĩa:

         TIỄN BIỆT (bài 2)
      
Đa tình mà lại giống như vẻ vô tình,
Duy chỉ nâng chén rượu mời mà không thể cười ra thành tiếng  (1)
Ngọn nến có lòng vì nỗi đau cách biệt
Nên đã thay người nhỏ lệ đến tận sáng.

+ Tiếu bất thành: Cười không thành nổi tiếng (có thể do tác động tâm lý nào đó) nhưng vẫn có thể hiểu là cười lặng thinh chứ không phải hoàn toàn

không có cười. 

      Bỡi theo lẽ thông thường khi người ta nâng chén mời nhau, họ thường để dấu cười trên môi mặc dù không phát ra tiếng. Đây là vấn đề lịch sự của văn hóa ứng xử mà nước nào cũng có.

*Dịch thơ:

          TIỄN BIỆT

  Đa tình mà giống vẻ vô tình
  Nâng chén mời nhau cười lặng thinh
  Ngọn nến có lòng đau tiễn biệt
  Thay người nhỏ lệ đến bình minh.
                     *HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch

 

 

           遣懷

 落 魄 江 湖 載 酒  行 ,
 楚 腰 纖 細 掌 中 輕。     
 十 年 一 覺 楊 州 夢, 
 贏 得 青 樓 薄 倖 名。


*Dịch âm:

            KHIỂN HOÀI

  Lạc phách giang hồ tái tửu hành,
  Sở yêu tiêm tế chưởng trung khinh,
  Thập niên nhất giác Dương Châu mộng
  Doanh đắc thanh lâu bạc hãnh danh.

*Dịch nghĩa:

                 GIẢI KHUÂY NIỀM NHỚ

Lang bạt giang hồ mang theo rượu
Những cô gái Sở lưng ong , múa nhẹ nhàng trong lòng tay  (1)
Mười năm chợt tỉnh giấc mộng Dương Châu
Được nổi danh là kẻ bạc tình ở chốn lầu xanh.

*Chú thích:

-Chưởng trung khinh : Nhẹ trong lòng tay. Do tích nàng Phi Yến xinh đẹp, có thể múa nhẹ nhàng trên lòng bàn tay. Đây là biện pháp cường điệu do người xưa tưởng tượng ra để chỉ người có nghệ thuật múa siêu đẳng.

*Dịch thơ:

                GIẢI  KHUÂY NIỀM NHỚ

  Lang bạt giang hồ thơ với rượu
  Lưng ong gái Sở, lướt tay xinh
  Mười năm tỉnh giấc Dương Châu mộng
  Nổi tiếng lầu xanh kẻ bạc tình

          *HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch

Picture
                                                                  Thư pháp của Đỗ Mục

0 Comments

    DANH MỤC TÁC GIẢ:

    All
    BẠCH CƯ DỊ
    Bạch Cư Dị (tt)
    Ban Tiệp Dư
    ĐẶNG DUNG
    Đào Tấn - Việt Nam
    ĐỖ MỤC
    ĐỖ PHỦ
    ĐỖ THU NƯƠNG
    DƯƠNG KHÔNG LỘ
    Hương Hải Thiền Sư
    HUYỀN QUANG
    KHUYẾT DANH
    KHUYẾT DANH
    KIỀU TRI CHI
    Lâm Bô
    Liễu Vĩnh
    LƯ ĐỒNG
    LƯ ĐỒNG ( LÔ ĐỒNG )
    LƯƠNG Ý NƯƠNG
    LÝ BẠCH
    LÝ BẠCH (t.t)
    LÝ CHI NGHI
    Lý Diên Niên
    LÝ THANH CHIẾU
    LÝ THƯƠNG ẨN
    MÂN GIÁC
    MẠNH GIAO
    Mạnh Giao (tt)
    MẠNH HẠO NHIÊN
    NGUYỄN DU
    QUỲNH DAO
    TÀO TUYẾT CẦN
    THÔI HIỆU
    THÔI HỘ
    TÔ HUỆ
    Tô Thức (Tô Đông Pha)
    Trác Văn Quân
    TRẦN TỬ NGANG
    Trung Quốc (tt)
    TRƯƠNG KẾ
    Trương Nhược Hư
    TRƯƠNG TỊCH
    Trương Tịch (tt)
    TỪ AN TRINH
    VƯƠNG DUY
    Vương Xương Linh

Powered by Create your own unique website with customizable templates.