Heinrich Heine sinh ngày 13.02.1797 ở Düsseldorf, Đức. Mất ngày 17 ,02. 1856 tại Paris, Pháp. Ông là một nhà thơ nổi tiếng hàng đầu của Đức chỉ đứng sau Goethe. Hai ngôi sao này đã đưa nền văn học Đức tiến lên ngang tầm thế giới. Người ta cho ông là nhà thơ duy nhất của mọi thời đại có thơ được phổ nhạc nhiều nhất trên thế giới ( Gần10.000 nhạc phẩm).
Một và bài thơ tiêu biểu:
1) Bài thơ “ Vì sao đóa hồng tái nhợt”( Why Is The Rose So Pale)
Why Is The Rose So Pale
by Heinrich Heine
Ah Dearest, canst thou tell me why
The Rose should be so pale?
And why the azure Violet
Should wither in the vale?
And why the Lark should, in the cloud,
So sorrowfully sing?
And why from loveliest balsam-buds
A scent of death should spring?
And why the Sun upon the mead
So chillingly should frown?
And why the Earth should, like a grave,
Be mouldering and brown?
And why is it that I, myself,
So languishing should be?
And why is it, my Heart-of-Hearts,
That thou forsakest me? This English translation of "Why the Roses are so Pale" was composed by Richard Garnett (1835-1906).
· *Dịch thơ:
VÌ SAO ĐÓA HỒNG TÁI NHỢT?
Người yêu ơi! Em hãy nói vì sao
Đóa hoa hồng lại trở nên tái nhợt?
Sao hoa tím điểm màu xanh phơn phớt
Thung lũng này giờ tàn tạ héo khô?
Sao sơn ca lẩn khuất bóng mây mờ
Cất tiếng hót nghe u buồn não ruột?
Nụ hoa thơm đáng yêu từ thuở trước
Cũng làm nên cảnh chết chóc mùa xuân?
Sao mặt trời trên đồng cỏ tơ nhung
Lại khắc nghiệt đến vô cùng kinh sợ?
Sao trái đất chỉ còn như nấm mộ.
Vỡ vụn rồi ảm đạm một màu tang?
Và tại sao đau khổ chính anh mang
Lại tiều tụy đến võ vàng như thế?
Sao tim ta vốn chân thành vô kể
Vì lẽ gì em lại bỏ rơi anh?
* HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
(Trích"Những bài thơ hay nhất thế giới" (Greates poems of the World)
Một và bài thơ tiêu biểu:
1) Bài thơ “ Vì sao đóa hồng tái nhợt”( Why Is The Rose So Pale)
Why Is The Rose So Pale
by Heinrich Heine
Ah Dearest, canst thou tell me why
The Rose should be so pale?
And why the azure Violet
Should wither in the vale?
And why the Lark should, in the cloud,
So sorrowfully sing?
And why from loveliest balsam-buds
A scent of death should spring?
And why the Sun upon the mead
So chillingly should frown?
And why the Earth should, like a grave,
Be mouldering and brown?
And why is it that I, myself,
So languishing should be?
And why is it, my Heart-of-Hearts,
That thou forsakest me? This English translation of "Why the Roses are so Pale" was composed by Richard Garnett (1835-1906).
· *Dịch thơ:
VÌ SAO ĐÓA HỒNG TÁI NHỢT?
Người yêu ơi! Em hãy nói vì sao
Đóa hoa hồng lại trở nên tái nhợt?
Sao hoa tím điểm màu xanh phơn phớt
Thung lũng này giờ tàn tạ héo khô?
Sao sơn ca lẩn khuất bóng mây mờ
Cất tiếng hót nghe u buồn não ruột?
Nụ hoa thơm đáng yêu từ thuở trước
Cũng làm nên cảnh chết chóc mùa xuân?
Sao mặt trời trên đồng cỏ tơ nhung
Lại khắc nghiệt đến vô cùng kinh sợ?
Sao trái đất chỉ còn như nấm mộ.
Vỡ vụn rồi ảm đạm một màu tang?
Và tại sao đau khổ chính anh mang
Lại tiều tụy đến võ vàng như thế?
Sao tim ta vốn chân thành vô kể
Vì lẽ gì em lại bỏ rơi anh?
* HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
(Trích"Những bài thơ hay nhất thế giới" (Greates poems of the World)
2)Bài thơ “Họ cùng yêu nhau”( Sie liebten sich beide)
Sie liebten sich beide
- Heinrich Heine
Sie liebten sich beide,
doch keiner wollt' es dem andern gestehn;
sie sahen sich an so feindlich,
und wollten vor Liebe vergehn.
Sie trennten sich endlich
und sah'n sich nur noch zuweilen im Traum;
sie waren längst gestorben
und wußten es selber kaum.
They loved each other...
- Heinrich Heine
They loved each other, but neither
Would admit to the other they could:
As enemies, they saw each other,
And almost died of their love.
In the end they parted and only
Saw each other sometimes in dreams:
It was long ago they had died,
But they scarcely knew it, it seems.
(Chưa rõ tên tác giả dịch ra tiếng Anh)
*Dịch thơ: (dịch theo bản tiếng Anh và có đối chiếu với nguyên tác tiếng Đức)
HỌ CÙNG YÊU NHAU
Họ yêu nhau giữ trong hồn sâu thẳm.
Nhưng không ai muốn thừa nhận điều này.
Khi gặp mặt để thoáng nhìn thù địch.
Ngỡ tình yêu hầu như đã xa bay.
Rồi cuối cùng họ chia tay cách biệt.
Còn thấy nhau đôi lúc ở trong mơ.
Chỉ có điều họ chết từ lâu lắm.
Mà dường như họ chưa biết bao giờ.
*HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
3) Bài thơ “Áp má em vào má anh”
(Lehn deine Wang' an meine Wang'):
Lehn deine Wang' an meine Wang'
Lehn deine Wang' an meine Wang'
Dann fließen die Tränen zusammen!
Und an mein Herz drück fest dein Herz,
Dann schlagen zusammen die Flammen!
Und wenn in die große Flamme fließt
Der Strom von unsern Tränen,
Und wenn dich mein Arm gewaltig umschließt -
Sterb ich vor Liebessehnen!
*Bản dịch tiếng Anh:
Oh, press thy cheek against mine own;
Together our tears shall be flowing,
And press thy heart close to my heart,
Together the flames shall be glowing;
And when in the glowing flames at last,
The streams of tears are thronging,
And, when my arm shall encircle thee fast,
Then I shall die of longing. (1)
(Chưa rõ tên tác giả)
*Dịch thơ: (Dịch theo bản tiếng Anh và có đối chiếu với nguyên tác tiếng Đức).
ÁP MÁ EM VÀO MÁ ANH
*Nguyên tác: Heinrich Heine
Hãy để má đôi ta cùng áp sát.
Cùng sẻ chia bao giọt lệ long lanh.
Hãy để tim em ép chặt lấy tim anh.
Cho ngọn lửa tình yêu cùng cháy rực.
Khi ngọn lửa đã sáng bừng náo nức.
Dòng lệ kia sẽ kết suối yêu thương.
Vòng tay anh quyện chặt cả hồn em.
Rồi say đắm với tận cùng khao khát. (1)
*HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
*Chú thích:1) To be die hoặc to be death đều là thành ngữ có nghĩa:
“Muốn cái gì chết đi được” hoặc “yêu thiết tha, yêu say đắm, yêu mê mệt”.
Sie liebten sich beide
- Heinrich Heine
Sie liebten sich beide,
doch keiner wollt' es dem andern gestehn;
sie sahen sich an so feindlich,
und wollten vor Liebe vergehn.
Sie trennten sich endlich
und sah'n sich nur noch zuweilen im Traum;
sie waren längst gestorben
und wußten es selber kaum.
They loved each other...
- Heinrich Heine
They loved each other, but neither
Would admit to the other they could:
As enemies, they saw each other,
And almost died of their love.
In the end they parted and only
Saw each other sometimes in dreams:
It was long ago they had died,
But they scarcely knew it, it seems.
(Chưa rõ tên tác giả dịch ra tiếng Anh)
*Dịch thơ: (dịch theo bản tiếng Anh và có đối chiếu với nguyên tác tiếng Đức)
HỌ CÙNG YÊU NHAU
Họ yêu nhau giữ trong hồn sâu thẳm.
Nhưng không ai muốn thừa nhận điều này.
Khi gặp mặt để thoáng nhìn thù địch.
Ngỡ tình yêu hầu như đã xa bay.
Rồi cuối cùng họ chia tay cách biệt.
Còn thấy nhau đôi lúc ở trong mơ.
Chỉ có điều họ chết từ lâu lắm.
Mà dường như họ chưa biết bao giờ.
*HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
3) Bài thơ “Áp má em vào má anh”
(Lehn deine Wang' an meine Wang'):
Lehn deine Wang' an meine Wang'
Lehn deine Wang' an meine Wang'
Dann fließen die Tränen zusammen!
Und an mein Herz drück fest dein Herz,
Dann schlagen zusammen die Flammen!
Und wenn in die große Flamme fließt
Der Strom von unsern Tränen,
Und wenn dich mein Arm gewaltig umschließt -
Sterb ich vor Liebessehnen!
*Bản dịch tiếng Anh:
Oh, press thy cheek against mine own;
Together our tears shall be flowing,
And press thy heart close to my heart,
Together the flames shall be glowing;
And when in the glowing flames at last,
The streams of tears are thronging,
And, when my arm shall encircle thee fast,
Then I shall die of longing. (1)
(Chưa rõ tên tác giả)
*Dịch thơ: (Dịch theo bản tiếng Anh và có đối chiếu với nguyên tác tiếng Đức).
ÁP MÁ EM VÀO MÁ ANH
*Nguyên tác: Heinrich Heine
Hãy để má đôi ta cùng áp sát.
Cùng sẻ chia bao giọt lệ long lanh.
Hãy để tim em ép chặt lấy tim anh.
Cho ngọn lửa tình yêu cùng cháy rực.
Khi ngọn lửa đã sáng bừng náo nức.
Dòng lệ kia sẽ kết suối yêu thương.
Vòng tay anh quyện chặt cả hồn em.
Rồi say đắm với tận cùng khao khát. (1)
*HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
*Chú thích:1) To be die hoặc to be death đều là thành ngữ có nghĩa:
“Muốn cái gì chết đi được” hoặc “yêu thiết tha, yêu say đắm, yêu mê mệt”.
