TRANG THƠ HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG
  • TRANG CHỦ
  • THƠ SÁNG TÁC
    • THƠ MỚI >
      • Thơ sáng tác phần 1
      • Thơ sáng tác phần 2
      • Thơ sáng tác phần 3
      • Thơ sáng tác phần 4
      • Thơ sáng tác phần 5
    • THƠ ĐƯỜNG
  • THƠ DỊCH
    • Thơ dịch chữ Hán
    • Thơ Anh
    • Thơ Pháp
    • Thơ dịch các nước khác
  • Trang ghi chép
  • LIÊN HỆ

      Thơ Petőfi Sándor (Hungary)  

7/20/2016

0 Comments

 

                                Petőfi Sándor
                               (1823-1849)- Hungary

Picture

        Petőfi Sándor có tên thật là Petrovics,  sinh ở Kiskőrös và mất ở Segesvár lúc mới 26 tuổi. Ông là thi hào của dân tộc Hungary và là chiến sĩ đã gia nhập đội quân quốc tế chiến đấu vì dân tộc bị áp bức. Chính vì vậy, ông đã mất trong mặt trận chống Áo. Mặc dù chỉ sống trên đời ngắn ngủi nhưng ông đã để lại cho nền văn học Hungary một số lượng đáng kể, gồm 850 bài thơ và trường ca, một cuốn tiểu thuyết, ba truyện ngắn, hai vở kịch và nhiều bản dịch các tác phẩm lớn trên thế giới ra tiếng Hung. Ngoài ra còn có bút ký, những bài báo và các bài phê bình văn học.vv...
      Nhà phê bình văn học Hegedűs Géza đã đánh giá Petőfi Sándor là thi hào vĩ đại nhất của Hungary ở thế kỷ 19. Tên tuổi ông được xếp ngang hàng với Byron, Puskin, Heiné, Huygo, Mickiewicz .vv...
 Ở Việt Nam thơ ông được dịch trên cả trăm bài với các tác giả như Xuân Diệu, Tế Hanh, Hoàng Trung Thông, Nguyễn Xuân Sanh, Vũ Tú Nam, Phạm Hổ.vv…

  Một vài bài thơ:

1)Bài 1:
  + Nguyên tác tiếng Hung (Hungarian):        
      Szeptember végén 

 

Még nyílnak a völgyben a kerti virágok,
Még zöldel a nyárfa az ablak előtt,
De látod amottan a téli világot?
Már hó takará el a bérci tetőt.
Még ifju szivemben a lángsugarú nyár
S még benne virít az egész kikelet,
De íme sötét hajam őszbe vegyűl már,
A tél dere már megüté fejemet.
Elhull a virág, eliramlik az élet...
Űlj, hitvesem, űlj az ölembe ide!
Ki most fejedet kebelemre tevéd le,
Holnap nem omolsz-e sirom fölibe?
Oh mondd: ha előbb halok el, tetemimre
Könnyezve borítasz-e szemfödelet?
S rábírhat-e majdan egy ifju szerelme,
Hogy elhagyod érte az én nevemet?
Ha eldobod egykor az özvegyi fátyolt,
Fejfámra sötét lobogóul akaszd,
Én feljövök érte a síri világból
Az éj közepén, s oda leviszem azt,
Letörleni véle könyűimet érted,
Ki könnyeden elfeledéd hivedet,
S e szív sebeit bekötözni, ki téged
Még akkor is, ott is, örökre szeret!
 1847
 
   + Bản dịch tiếng Anh (English)

       End of September
 
Below in the valley the flowers are resplendent,
Outside by the window the poplars still glow,
But see where the winter, already ascendant,
Has covered the far distant hilltops with snow.
My heart is still bathed in the fierce sun of passion,
All spring is in bloom there, by spring breezes tossed,
But look how my hair turns hoary and ashen,
Its raven black touched by the premature frost.
The petals are falling and life is declining.
Come sit in my lap, my beloved, my own!
You, with your head, in my bosom repining,
Tomorrow perhaps will you mourn me alone?
Tell me the truth: should I die, will your sorrow
Extend to the day when new lovers prepare
Your heart for forsaking, insisting you borrow
Their name, and abandon the one we now share?
If once you should cast off the black veil of mourning,
Let it stream like a flag from the cross where I lie,
And I will arise from the place of sojourning
To claim it and take it where life is put by,
Employing it there to dry traces of weeping
For a lover who could so lightly forget,
And bind up the wounds in the heart in your keeping
Which loved you before and will worship you yet.
                                        by George Szirtes
 
- Bản dịch thơ tiếng Việt:
          Cuối tháng Chín
 
Dưới thung lũng vẫn còn hoa rực rỡ.
Hàng dương xanh bên cửa sổ sáng tươi.
Nhưng mùa đông kìa đã đến nơi rồi.
Đang bao phủ dãy đồi xa tuyết trắng.
Trái tim anh vẫn ngất ngây tắm nắng.
Ngỡ mùa xuân hoa đón gió rung rinh.
Nhưng tóc anh giờ xám nhạt hoa râm,
Hết đen mượt bởi thời gian sương giá.
 
Giờ hoa rơi và cuộc đời tàn tạ.
Người yêu ơi, hãy sà đến đây nhanh!
Hãy ngả đầu vào lồng ngực của anh.
Bởi mai kia em chỉ còn nước mắt.
Khi anh mất em chỉ còn đau xót.
Ngày lê thê kẻ yêu mới đợi rồi.
Trái tim em dù sắp bị bỏ rơi.
Sao lại cứ khăng khăng vay mượn thế?
Mặc ai đó, tình ta giờ chia sẻ!
 
Nếu có lần tháo bỏ dải tang đen.
Em làm cờ trên thánh giá mộ anh.
Rồi anh sẽ phục sinh từ chính nơi lưu trú.
Để khẳng định lại chuyện đời vô chủ.
Để lau khô vết lệ nhỏ giùm em.
Cho người yêu có thể nhẹ nhàng quên.
Băng bó kín vết thương lòng còn giữ.
Và yêu em, tôn thờ như quá khứ!
         HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
 
    . Chú thích:          
Bài thơ "Szeptember végén" (Cuối tháng Chín) là bài thơ nổi tiếng của thi hào Petőfi Sándor, được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới . Tác giả viết bài này vào năm 1847, nói lên tâm trạng khắc khoải về cuộc sống, về tình yêu của mình với người yêu là bà Szendrey Júlia (1828-1868), cũng là một nhà văn, nhà thơ nữ. Bài thơ như một lời báo trước cho sự ra đi, vì 2 năm sau ngày 31. 7. 1849, tác giả đã mất trong trận chiến bảo vệ độc lập ở vùng Segesvár.
        Szendrey Júlia là bóng hồng của những bài thơ như: "Cuối tháng Chín" (Szeptember végén) "Không lạ, nếu anh lại sống" (Nem csoda, ha újra élek), "Gọi tên em là gì?" (Minek nevezzelek?), "Mùa thu tới, thu lại tới" (Itt van az ősz, itt van újra).vv...
      Về cuộc tình của ông với bà Szendrey Júlia cũng gặp nhiều khó khăn. Bà là tiểu thư của một gia đình quý tộc khá giả. Sau khi quen nhau tại một dạ hội ở vùng Nagykároly, họ  yêu nhau. Một năm sau, ông cầu hôn nhưng bị thân phụ bà từ chối quyết liệt vì ông là con nhà nông dân nghèo, không xứng với đẳng cấp của họ. Tuy nhiên với sự quyết tâm của đôi bạn trẻ, gia đình bà phải nhượng bộ, cho họ tiến hành lễ cưới vào ngày 8-9-1847 nhưng họ chỉ tự tổ chức đám cưới, nhà gái không đến dự, và họ không nhận được của hồi môn hay bất cứ sự giúp đỡ nào. Mặc dù vậy, lúc này đôi vợ chồng trẻ vẫn tạo lập được nhà riêng.

         Ông ra đi lúc còn quá trẻ, chỉ mới 26 tuổi, để lại người góa phụ và đứa con sơ sinh vừa 10 tháng tuổi. Tình yêu hạnh phúc của họ cũng chỉ tồn tại chưa được 2 năm. Tuy nhiên ông đã được tôn vinh là một nhà thơ yêu nước và là người đã để lại một sự nghiệp đồ sộ ngời sáng cho nền văn học Hungary và cả thế giới. Tên ông được đặt tên đường trong tất cả  các thành phố và tên một cây cầu bắc qua sông Danube. Tượng đài của ông được đặt tại trung tâm thủ đô Budapest dể mọi người tưởng niệm..

Picture

                                Nhà văn, nhà thơ Szendrey Júlia (1828-1868).
                                           Bóng hồng và nguồn thơ của Petőfi Sándor
  
  + Bài 2: Nguyên tác tiếng Hung (Hungarian):
 
  Minek nevezzelek? 
 
Minek nevezzelek,
Ha a merengés alkonyában
Szép szemeidnek esti-csillagát
Bámulva nézik szemeim,
Mikéntha most látnák először...
E csillagot,
Amelynek mindenik sugára
A szerelemnek egy patakja,
Mely lelkem tengerébe foly -
Minek nevezzelek?
Minek nevezzelek,
Ha rám röpíted
Tekinteted,
Ezt a szelíd galambot,
Amelynek minden tolla
A békeség egy olajága,
S amelynek érintése oly jó!
Mert lágyabb a selyemnél
S a bölcső vánkosánál -
Minek nevezzelek?
Minek nevezzelek,
Ha megzendűlnek hangjaid,
E hangok, melyeket ha hallanának,
A száraz téli fák,
Zöld lombokat bocsátanának
Azt gondolván,
Hogy itt már a tavasz,
Az ő régen várt megváltójok,
Mert énekel a csalogány -
Minek nevezzelek?
Minek nevezzelek,
Ha ajkaimhoz ér
Ajkadnak lángoló rubintköve,
S a csók tüzében összeolvad lelkünk,
Mint hajnaltól a nappal és az éj,
S eltűn előlem a világ,
Eltűn előlem az idő,
S minden rejtélyes üdvességeit
Árasztja rám az örökkévalóság -
Minek nevezzelek?
Minek nevezzelek?
Boldogságomnak édesanyja,
Egy égberontott képzelet
Tündérleánya,
Legvakmerőbb reményimet
Megszégyenítő ragyogó valóság,
Lelkemnek egyedűli
De egy világnál többet érő kincse,
Édes szép ifju hitvesem,
Minek nevezzelek?
  1848
 
   + Bản dịch tiếng Anh (English)
WHAT SHALL I CALL YOU? 

What shall I call you,
in that twilight reverie
when my eyes look with wonder 
into the: beauty of your eyes like 
the evening star, as if for the first time ... 
that star
packed with rays 
of love streaming 
and running into the sea of my soul-
what shall I call you?
What shall I call you, 
when I am touched
by the glance you let fly, 
that gentle dove
with every feather 
an olive branch-
its feel is so good, 
softer than silk or 
a cradle pillow!-
what shall I call you?
What shall I call you, 
when your voice rings out, 
those sounds (if they could hear them) 
that would make the dried-up trees 
of winter put out leaves,
imagining .
their tardy redeemer 
spring had come
with a nightingale singing-
what shall I call you?
What shall I call you, 
when my lips receive
the flaming ruby of yours,
and our souls fuse in the fire of the kiss 
like night and day in dawn,
and I can no longer see the world, 
no longer. see time,
and I drown in mysterious 
transports of eternity-
what shall I call you?
What shall I call you,. 
mother of my happiness, 
magic daughter
of a heaven-scaling imagination, 
brilliant reality surpassing
my eagerest hopes,
single treasure of my soul
yet still worth more than a whole world, 
my dear young lovely wife,
what shall I call you?
             by Edwin Morgan
 
+ Bản dịch thơ tiếng Việt:
(căn cứ theo bản tiếng Anh và có điều chỉnh theo đúng nghĩa gốc của bản nguyên tác)
 Anh sẽ gọi em là gì?
 
Anh sẽ gọi em là gì?
Khi mơ mộng ngắm hoàng hôn.
Khi ngôi sao ban chiều đẹp long lanh trong mắt của em.
Mắt anh nhìn đăm đắm,
Như thể  được thấy lần đầu tiên.
Ngôi sao đó
Chứa bao nhiêu điều với những tia lấp lánh.
Có dòng suối tình yêu,
Chảy vào biển cả hồn anh.
 
Anh sẽ gọi em là gì?
Anh sẽ gọi em là gì?
Khi anh chạm vào
Thoáng liếc em bay bỗng.
Con bồ câu dịu dàng
Với những chiếc lông
Với cành ô-liu hòa bình
Cho cảm giác mượt mà,
Mịn màng còn hơn tơ lụa.
Êm như chiếc gối nôi mềm.
 
Anh sẽ gọi em là gì?
Anh sẽ gọi em là gì?
Khi giọng nói của em ngân lên,
Những âm thanh đã cho em cùng nghe được.
Khiến những cây khô mùa đông,
Phát ra tán lá xanh.
Suy nghĩ.
Chúng đang vào mùa xuân.
Khi chờ Đấng cứu chuộc đã lâu.
Giờ rộn ràng tiếng sơn ca thánh thót.
 
Anh sẽ gọi em là gì?
Anh sẽ gọi em là gì?
Khi môi anh tiếp nhận,
Màu môi hồng ngọc nồng cháy của em.
Và tâm hồn chúng ta hợp nhất từ ngọn lửa nụ hôn,
Như bình minh của ngày hợp nhất cùng đêm tối.
Khiến anh không còn thể thấy gì hơn về thế giới.
Không còn ý niệm thời gian.
Khiến anh chết chìm trong bí ẩn.
Trong cảm xúc vô biên mang hạnh phúc vĩnh hằng.
 
Anh sẽ gọi em là gì?
Anh sẽ gọi em là gì?
Là bà mẹ hạnh phúc của anh.
Là người phụ nữ diệu kỳ.
Là cánh cửa thiên đường làm nên khả năng sáng tạo.
Là thực tại phi thường sáng chói.
Là nguồn hy vọng tha thiết của anh.
Là kho báu đơn giản của tâm hồn.
Mà giá trị còn cao hơn thế giới.
Ôi, người vợ trẻ xinh đẹp đáng yêu ơi!
Anh sẽ gọi em là gì?
          HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
 

0 Comments



Leave a Reply.

    DANH MỤC TÁC GIẢ:

    All
    Abdul Basit Abu Bakr Mohamed (Libya)
    Adam Mickiewicz (Ba Lan)
    Alexander Pushkin
    Alexander Pushkin (Nga)
    Alvin Pang (Singapore)
    Amir Khusrow
    Amir Khusrow (Ấn Độ - Ba Tư)
    Angkarn Chanthathip (Thái Lan)
    Aufie Zophy (Nam Phi)
    Ba Tư)
    Bénédicte Houart (Bỉ)
    Bhasa
    Bjørnstjerne Martinus Bjørnson (Na Uy)
    Blaga Dimitrova
    Boris Pasternak
    Chandran Nair (Singapore)
    Charles Harpur
    Charles Harpur ( Úc)
    Dante Alighieri
    Des
    Desanka Maksimovic (Serbia)
    Des (Nam Phi)
    Diana Anphimiadi
    Diana Anphimiadi (Gruzia)
    Edna St. Vincent Millay - Mỹ
    Elfried Jelinek (Áo)
    Emily Dickinson (American)
    Eugenio Montale
    Faiz Ahmad Faiz
    Farzaneh Khojandi (Tajikistan)
    Federico Garcia Lorca
    Florbela Espanca (Bồ Đào Nha)
    Forugh Farrokhzard - (Iran)
    Friedrich Holderlin (Đức)
    Gabriela Mistral (Chi Lê)
    Gaius Valerius Catullus
    Giorgos Seferis
    Hafez (Hafiz) - Ba Tư
    Han Yong'un
    Heinrich Heine
    Hermann Hesse (Đức)
    Jaroslav Seifert - Tiệp Khắc (Czechoslovakia.)
    Johanes Vihelm Jensen- Đan Mạch (Denmark)
    Johan Ludvig Runeberg
    Johann Wolfgang Von Goethe
    José Garcia Villa Philippines
    Jose Rizal - Philippiné
    Jovan Ducic (Serbia)
    Kajal Ahmad (Iraq)
    Karen Blixen (Đan Mạch)
    Khuyết Danh
    Kim So-wol
    Konstantin Simonov (Liên Xô)
    Kotaro Takamura
    Leong Liew Geok (Singapore)
    L. Olziitogs
    Mahmoud Darwich (Palestine)
    Maurice Maeterlinck
    Mikhail Juriievitsh Lermontov
    Milton Acorn
    Milton Acorn (Canada)
    Nadia Anjunman (Persian
    Najama Saeed
    Nazim Hikmet
    Nelly Sachs (Do Thái)
    Nelly Sachs (Do Thái)
    Noshi Gillani (Pakistan)
    Octavio Paz - Mễ Tây Cơ
    Omar Khayyám
    Pablo Neruda
    Pär Fabian Lagerkvist (Thụy Điển)
    Partaw Naderi (Afganistan)
    Percy Bysshe Shelley
    Petofi Sandor (Hungary)
    Rabindranath Tagore
    Robert Cameron Rogers - Mỹ
    Rumi (Ba Tư)
    Saadi (Ba Tư Trung Cổ)
    Salah Abdel Sabour
    Salvatore Quasimodo (Ý)
    Sappho
    Sarojini Naidu
    Sergei Aleksandrovich Yesenin - Nga
    Shadz Shadz
    Subhi Niall
    Sylvia Plath - Mỹ
    Thơ Federico García Lorca
    Thơ Khuyết Danh Của Arabic
    Thomas Moore
    Tình Ca Ai Cập
    Tomas Transtromer
    Trumbull Stickney (Thụy Sĩ)
    Tsangyang Gyatso
    Tsangyang Gyatso (Tây Tạng)
    Walt Whitman - Mỹ
    William Butler Yeats (Ái Nhĩ Lan)
    Wislawa Szymborka (Ba Lan)
    Zaw Gyi - Myanmar (Miến Điện)

Powered by Create your own unique website with customizable templates.