(Tranh vẽ khuyết danh)
Christopher Marlowe sinh ngày 26.02 .1564 ở Canterbury.
Mất ngày 30. 05.1593 (29 tuổi), bị giết chết trong một quán rượu ở thị trấn Deptford, gần London . Nguyên nhân cái chết của ông còn là một bí ẩn.
Ông từng học ở đại học Cambridge và nhận bằng thạc sĩ năm 1587. Sau đó ông hoạt động văn học, tham gia vào nhóm viết kịch chuyên nghiệp ở London Vở kịch nổi tiếng nhất của Marlowe là Tamburlaine . Đây là bi kịch xuất sắc đầu tiên của Anh mở đầu một thời kỳ mới cho nền kịch nghệ nước này. Marlowe được đánh giá là một thiên tài xuất chúng không chỉ ở lĩnh vực thơ và kịch mà còn thể hiện ở lĩnh vực triết học . Người ta cho rằng nếu ông không mất sớm thì giữa ông và Shakespeare chưa biết người nào sẽ nổi danh hơn. Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng sau khi Marlowe mất, Shakespeare đã chịu ảnh hưởng phong cách sáng tác của Marlowe cũng như hoàn thành nhiều vở kịch mà Marlowe còn viết dở.
The Passionate Shepherd
to his Love
Come live with me and be my love,
And we will all the pleasures prove,
That valleys, groves, hills, and fields,
Woods, or steepy mountain yields.
And we will sit upon rocks,
Seeing the shepherds feed their flocks,
By shallow rivers to whose falls
Melodious birds sing madrigals.
And I will make thee beds of roses
And a thousand fragrant poises,
A cap of flowers, and a kirtle
Embroidered all with leaves of myrtle;
A gown made of the finest wool,
Which from our pretty lambs we pull;
Fair lined slippers for the cold,
With buckies of the purest gold;
A belt of straw and ivy buds,
With coral clasps and amber studs;
And if these pleasures may thee move,
Come live with me, and be my love.
The shepherd swains shall dance and sing
For thy delight each May morning:
If these delights thy mind may move,
Then live with me and be my love.
* Christopher Marlowe
* Dịch nghĩa:
NHỮNG LỜI NỒNG NÀN CỦA NGƯỜI
CHĂN CỪU GỞI CHO NGƯỜI YÊU
Hãy đến với anh và trở thành người yêu của anh.
Và rồi chúng ta sẽ hài lòng với mọi niềm vui.
Nào là thung lũng, rừng bụi nhỏ, đồi con và những cánh đồng.
Những rừng cây hoặc những dốc núi quanh co.
Chúng ta sẽ ngồi chơi trên những tảng đá.
Nhìn những người chăn cừu chăm sóc cho đàn cừu của mình đang ăn.
Bên dòng sông cạn, nơi con thác đổ xuống.
Nghe tiếng chim hót du dương những khúc hát thơ tình
Và anh sẽ làm cho em một chiêc giường ngủ hoa hồng (1)
Với cả nghìn bó hoa thơm ngát.
Một cái mũ bằng hoa và một cái áo dài.
Dệt bằng những chiếc lá sim. (2)
Sẽ làm một chiếc áo choàng bằng loại len tốt nhất
Mà chúng ta cắt xén từ những con cừu non xin xắn.
Làm đôi giày nhẹ nhàng êm mát
Có những chiếc khóa bằng vàng sáng trong lấp lánh.
Một sợi dây thắt lưng làm bằng rơm kết với những nụ hoa trường xuân.
Có những cái móc san hô và những cái cúc bằng hổ phách
Nếu những niềm vui này có thể làm em cảm động
Hãy đến sống với anh và trở thành người yêu của anh.
Bọn chăn cừu đồng quê các anh sẽ nhảy múa và ca hát
Cho niềm vui của em vào mỗi sáng tháng Năm.
Nếu những niềm vui này có thể làm tâm trí em cảm động.
Em hãy đến sống với anh và trở thành người yêu của anh.
*HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
*Chú thích: - Bài thơ này được tác giả sáng tác vào năm 1592, được in ở tập “The Passionate Pilgrim”(Người hành hương thành tâm), xuất bản năm 1599( sau khi tác giả mất). Vào năm 1596, nhà thơ Sir Walter Raleigh đã làm bài thơ “The Nymph’s Reply to the Shepherd”thay lời cô gái đẹp để trả lời bài thơ này. Cả hai bài thơ đều được văn học Anh tuyển chọn và công nhận là những bài thơ bất tử.
- (1) + (2):Theo thần thoại Hy Lạp, hoa hồng và hoa sim đều là biểu tượng của Nữ thần Tình yêu Venus (còn gọi là Aphrodite). Xuất xứ từ điển tích trên, văn học châu Âu thường dùng các hình ảnh này để tượng trưng cho tình yêu nhất là ở thời Phục Hưng.
· * Dịch thơ:
LỜI NGƯỜI CHĂN CỪU
GỞI CHO NGƯỜI YÊU
*Nguyên tác: Christopher Marlowe
Em hãy đến làm người yêu chung sống
Đôi chúng ta sẽ hưởng mọi niềm vui
Nào đồng xanh, nào đồi non, thung lũng
Dốc quanh co, rừng núi đón chân người.
Đôi chúng ta sẽ ngồi trên tảng đá
Nhìn bọn anh chăn thả đám cừu xinh
Dòng sông cạn, nơi thác nguồn đổ xuống.
Nghe du dương chim hót điệu thơ tình.
Chiếc giường ngủ hoa hồng anh sẽ kết
Ngát hương thơm của nghìn đóa hoa tươi
Chiếc mũ hoa và áo dài duyên dáng
Dệt đan xen bằng những lá sim trời.
Chiếc áo khoác chọn bằng len đẹp nhất
Từ bộ lông óng ả đám cừu non
Đôi giày xinh bước nhẹ nhàng êm mát
Phô sắc vàng lấp lánh khóa quai con.
Thắt lưng rơm có trường xuân kết nụ.
Móc san hô, cúc hổ phách cài quanh
Niềm vui này có làm em cảm động
Hãy yêu anh và đến sống cùng anh
Bọn các anh sẽ tưng bừng múa hát
Vì tình em vào mỗi sáng tháng Năm
Nếu niềm vui khiến lòng em cảm động
Hãy yêu anh và đến sống cùng anh.
*HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
(06 . 03 . 2012)
Christopher Marlowe sinh ngày 26.02 .1564 ở Canterbury.
Mất ngày 30. 05.1593 (29 tuổi), bị giết chết trong một quán rượu ở thị trấn Deptford, gần London . Nguyên nhân cái chết của ông còn là một bí ẩn.
Ông từng học ở đại học Cambridge và nhận bằng thạc sĩ năm 1587. Sau đó ông hoạt động văn học, tham gia vào nhóm viết kịch chuyên nghiệp ở London Vở kịch nổi tiếng nhất của Marlowe là Tamburlaine . Đây là bi kịch xuất sắc đầu tiên của Anh mở đầu một thời kỳ mới cho nền kịch nghệ nước này. Marlowe được đánh giá là một thiên tài xuất chúng không chỉ ở lĩnh vực thơ và kịch mà còn thể hiện ở lĩnh vực triết học . Người ta cho rằng nếu ông không mất sớm thì giữa ông và Shakespeare chưa biết người nào sẽ nổi danh hơn. Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng sau khi Marlowe mất, Shakespeare đã chịu ảnh hưởng phong cách sáng tác của Marlowe cũng như hoàn thành nhiều vở kịch mà Marlowe còn viết dở.
The Passionate Shepherd
to his Love
Come live with me and be my love,
And we will all the pleasures prove,
That valleys, groves, hills, and fields,
Woods, or steepy mountain yields.
And we will sit upon rocks,
Seeing the shepherds feed their flocks,
By shallow rivers to whose falls
Melodious birds sing madrigals.
And I will make thee beds of roses
And a thousand fragrant poises,
A cap of flowers, and a kirtle
Embroidered all with leaves of myrtle;
A gown made of the finest wool,
Which from our pretty lambs we pull;
Fair lined slippers for the cold,
With buckies of the purest gold;
A belt of straw and ivy buds,
With coral clasps and amber studs;
And if these pleasures may thee move,
Come live with me, and be my love.
The shepherd swains shall dance and sing
For thy delight each May morning:
If these delights thy mind may move,
Then live with me and be my love.
* Christopher Marlowe
* Dịch nghĩa:
NHỮNG LỜI NỒNG NÀN CỦA NGƯỜI
CHĂN CỪU GỞI CHO NGƯỜI YÊU
Hãy đến với anh và trở thành người yêu của anh.
Và rồi chúng ta sẽ hài lòng với mọi niềm vui.
Nào là thung lũng, rừng bụi nhỏ, đồi con và những cánh đồng.
Những rừng cây hoặc những dốc núi quanh co.
Chúng ta sẽ ngồi chơi trên những tảng đá.
Nhìn những người chăn cừu chăm sóc cho đàn cừu của mình đang ăn.
Bên dòng sông cạn, nơi con thác đổ xuống.
Nghe tiếng chim hót du dương những khúc hát thơ tình
Và anh sẽ làm cho em một chiêc giường ngủ hoa hồng (1)
Với cả nghìn bó hoa thơm ngát.
Một cái mũ bằng hoa và một cái áo dài.
Dệt bằng những chiếc lá sim. (2)
Sẽ làm một chiếc áo choàng bằng loại len tốt nhất
Mà chúng ta cắt xén từ những con cừu non xin xắn.
Làm đôi giày nhẹ nhàng êm mát
Có những chiếc khóa bằng vàng sáng trong lấp lánh.
Một sợi dây thắt lưng làm bằng rơm kết với những nụ hoa trường xuân.
Có những cái móc san hô và những cái cúc bằng hổ phách
Nếu những niềm vui này có thể làm em cảm động
Hãy đến sống với anh và trở thành người yêu của anh.
Bọn chăn cừu đồng quê các anh sẽ nhảy múa và ca hát
Cho niềm vui của em vào mỗi sáng tháng Năm.
Nếu những niềm vui này có thể làm tâm trí em cảm động.
Em hãy đến sống với anh và trở thành người yêu của anh.
*HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
*Chú thích: - Bài thơ này được tác giả sáng tác vào năm 1592, được in ở tập “The Passionate Pilgrim”(Người hành hương thành tâm), xuất bản năm 1599( sau khi tác giả mất). Vào năm 1596, nhà thơ Sir Walter Raleigh đã làm bài thơ “The Nymph’s Reply to the Shepherd”thay lời cô gái đẹp để trả lời bài thơ này. Cả hai bài thơ đều được văn học Anh tuyển chọn và công nhận là những bài thơ bất tử.
- (1) + (2):Theo thần thoại Hy Lạp, hoa hồng và hoa sim đều là biểu tượng của Nữ thần Tình yêu Venus (còn gọi là Aphrodite). Xuất xứ từ điển tích trên, văn học châu Âu thường dùng các hình ảnh này để tượng trưng cho tình yêu nhất là ở thời Phục Hưng.
· * Dịch thơ:
LỜI NGƯỜI CHĂN CỪU
GỞI CHO NGƯỜI YÊU
*Nguyên tác: Christopher Marlowe
Em hãy đến làm người yêu chung sống
Đôi chúng ta sẽ hưởng mọi niềm vui
Nào đồng xanh, nào đồi non, thung lũng
Dốc quanh co, rừng núi đón chân người.
Đôi chúng ta sẽ ngồi trên tảng đá
Nhìn bọn anh chăn thả đám cừu xinh
Dòng sông cạn, nơi thác nguồn đổ xuống.
Nghe du dương chim hót điệu thơ tình.
Chiếc giường ngủ hoa hồng anh sẽ kết
Ngát hương thơm của nghìn đóa hoa tươi
Chiếc mũ hoa và áo dài duyên dáng
Dệt đan xen bằng những lá sim trời.
Chiếc áo khoác chọn bằng len đẹp nhất
Từ bộ lông óng ả đám cừu non
Đôi giày xinh bước nhẹ nhàng êm mát
Phô sắc vàng lấp lánh khóa quai con.
Thắt lưng rơm có trường xuân kết nụ.
Móc san hô, cúc hổ phách cài quanh
Niềm vui này có làm em cảm động
Hãy yêu anh và đến sống cùng anh
Bọn các anh sẽ tưng bừng múa hát
Vì tình em vào mỗi sáng tháng Năm
Nếu niềm vui khiến lòng em cảm động
Hãy yêu anh và đến sống cùng anh.
*HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG dịch
(06 . 03 . 2012)